«Είναι ένα κόλλημά μου τον τελευταίο καιρό, να βλέπω ντοκιμαντέρ στο Netflix. Tα τελευταία δύο έτυχε να είναι αθλητικά με κοινό παρονομαστή την ενόργανη γυμναστική. Λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες είδα το Simone Biles Rising και πριν από λίγες ημέρες το Athlete A.
Το πρώτο είχε να κάνει με το black out που έπαθε αυτή η τεράστια αθλήτρια κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο, εξαιτίας του οποίου αποχώρησε από αυτούς. Η κριτική που δέχθηκε ήταν -εκτός από εντελώς άδικη και- αδιανόητα αμείλικτη. Τι τεμπέλα την είπαν, τι εγωίστρια, τι κακή αθλήτρια… Στην πραγματικότητα η ίδια πέρασε μία από τις σκοτεινές περιόδους της ζωής της, αποκαλύπτοντας μάλιστα ότι έχει πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης από γιατρό της Ομοσπονδίας.
Το ντοκιμαντέρ Athlete A ασχολείται ακριβώς με αυτόν για τον οποίο στερεύουν οι χαρακτηρισμοί, καθώς εκτός από την Μπάιλς, είχε κακοποιήσει επί δύο εικοσαετίες πάνω από 500 κορίτσια που είχαν περάσει από τα χέρια του.
Ως μαμά παιδιών που λατρεύουν τον αθλητισμό, έβλεπα και τα δύο αυτά ντοκιμαντέρ με σφιγμένη καρδιά και ανεβασμένους παλμούς. Έβαζα τον εαυτό μου στη θέση των γονιών, σκεφτόμουν την κόρη και τον γιο μου στη θέση εκείνων των παιδιών και συνειδητοποιούσα για πόσο ακραία πράγματα είμαι ικανή. Αλλά αυτό είναι κάτι που φαντάζομαι ότι εύκολα μπορεί να συνειδητοποιήσουν οι περισσότερες μαμάδες και μπαμπάδες του κόσμου.
Εκείνο όμως που μου άλλαξε εντελώς την οπτική, είναι η σκέψη ότι βλέποντας τους αθλητές στο βάθρο, δεν έχουμε ιδέα ούτε στο παραμικρό τί μπορούν να έχουν ζήσει μέχρι να φτάσουν ως εκεί.
Από σκληρή δουλειά, ατελείωτη μοναξιά, εξαντλητικές προπονήσεις, απομόνωση από φίλους, στέρηση απολαύσεων, στέρηση της ίδιας της ηλικίας τους, μέχρι και κακοποίηση, λεκτική, σωματική, σεξουαλική που θα τους συνοδεύει μέχρι τα βαθιά γεράματα όσο κι αν βοηθήσουν οι ψυχοθεραπείες, οι γιατροί, οι γονείς και η κοινωνία.
Διότι μιλάμε για μικρά παιδιά που από απαράδεκτα πολύ νωρίς τους ζητάμε να συμπεριφερθούν ως ενήλικες, άψογοι επαγγελματίες. Είναι χαρακτηριστικό -αλλά και συγκλονιστικό – το στιγμιότυπο με την Νάντια Κομανέτσι κοριτσάκι και αφού έχει πετύχει το απόλυτο δέκα και σάρωσε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ, αφού έχει βραβευθεί από τον Τσαουσέσκου, την ρώτησαν γιατί δεν χαμογελάει ποτέ. “Σκέφτεται τις επόμενες ασκήσεις της”, απάντησε πριν προλάβει να ανοίξει το στόμα της ο προπονητής της. Και όντως, αυτή ήταν η ζωή της.
Στο ντοκιμαντέρ του Ντέιβιντ Μπέκαμ (είπαμε, έχω κολλήσει!), ο ίδιος αποκαλύπτει ότι σκοπός της ζωής του ήταν να πάρει ένα μπράβο από τον πατέρα του. Και τα κατάφερε, όχι όταν πήρε μεταγραφή στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ούτε όταν κατέκτησε το τρεμπλ με τους “κόκκινους διαβόλους”και φυσικά όχι όταν πήγε στη Ρεάλ Μαδρίτης. Του είπε το χαρακτηριστικό “you’ve made it boy” όταν συμπλήρωσε την 100η συμμετοχή του ως αρχηγός στην εθνική Αγγλίας. Την 100η! Την ίδια στιγμή που όλοι εμείς παρακολουθούσαμε τη ζωή ενός απόλυτου σούπερ σταρ, εκείνος κυνηγούσε από πιτσιρίκι το “μπράβο” του μπαμπά του.
Το καλό με την εποχή μας, είναι ότι πλέον η αφύπνιση προτίστως για την ψυχική υγεία αποτελεί μια βασική προτεραιότητα για την πρόοδο των αθλητών σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια που θεωρείτο έως και αστείο αν έλεγε κάποιος “αποχωρώ από τον αθλητισμό διότι πάσχω από κατάθλιψη”. Ίσως και να ήταν προϋπόθεση η έλλειψη χαράς και ικανοποίησης για να προχωρήσεις σε αυτόν.
Ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός
Το θέμα είναι όμως, από την δική μας πλευρά, αυτή του θεατή να θυμόμαστε πως η επιφάνεια δεν λέει όλη την αλήθεια. Στην πραγματικότητα λέει σχεδόν ψέμματα. Το χαμόγελο ίσως διαρκεί όσο ένα κλικ από το φλας μιας φωτογραφικής μηχανής. Και για όσους δεν ανεβαίνουν στο βάθρο, δεν υφίσταται ούτε καν αυτό.
Υπό εκείνο το πρίσμα λοιπόν, παρακολούθησα τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού. Η εκτίμηση και ο σεβασμός μου σε όλους τους αθλητές, από τους ρέκορντμαν μέχρι την αθλήτρια που τερμάτισε τελευταία στον Μαραθώνιο, πολλαπλάσιάστηκε στο άπειρο. Γιατί σε όλους έβλεπα εκείνο το μικρό παιδί που είναι εξαντλημένο από τις προπονήσεις, αλλά συνεχίζει γιατί θέλει τόσο πολύ να ακούσει αυτό το “μπράβο, τα κατάφερες!”.
ΥΓ: Την ίδια άποψη έχω και για τον Στέφανο Τσιτσιπά. Κι επειδή δεν ήμουν ποτέ παρούσα στις προπονήσεις, τα ταξίδια και τη μοναξιά του πιτσιρικά τενίστα έως και σήμερα που μιλάμε, δεν μπορώ να (κατα)κρίνω τη σχέση με τους γονείς/προπονητές του».
