8 Μαρτίου 2022
Γράφει η Έλενα Μπουζαλά στο specials.jenny.gr
H Malala Yousafzai έχει πει πως «οι εξτρεμιστές φοβούνται τα βιβλία και τα μολύβια. Τους φοβίζει η δύναμη της μόρφωσης και οι γυναίκες. Φοβούνται τις γυναίκες. Η δύναμη της γυναικείας φωνής τους τρομάζει». Ίσως γιατί οι γυναίκες, τελικά, μπορούν να κάνουν τα πάντα και το αποδεικνύουν καθημερινά, μέσα από κάθε τους ρόλο.
Σε κάθε χώρα η γυναίκα δυναμώνει και εξελίσσεται. Ξεκίνησε από σκληρούς αγώνες για τα δικαιώματά της (αγώνες που δίνει ακόμα και σήμερα) και έφτασε να διαπρέπει σε κάθε τομέα, μακριά από κάθε προκατάληψη και στερεότυπο. Τα τελευταία χρόνια, κατάφερε να υψώσει τη φωνή της μέσα από το κίνημα του #MeToo και να πει, με τρόπο εκκωφαντικό, ιστορίες που αποσιωπούνταν για χρόνια.
Οι γυναίκες δεν γιορτάζουν μόνο στις 8 Μαρτίου. Για την ακρίβεια δεν θα έπρεπε να γιορτάζονται καν. Θα έπρεπε να έχουν την επιλογή να μην είναι τέλειες, να μην είναι «ηρωίδες», να μη χρειάζεται να αποδείξουν τίποτα, σε κανέναν. Να είναι ελεύθερες να είναι ό,τι θέλουν.
Σε μια πατριαρχική κοινωνία, όμως, που τις ήθελε υποταγμένες, σε συγκεκριμένα πλαίσια και καλούπια, οι γυναίκες χάραξαν τον δρόμο προς τη χειραφέτησή τους. Για αυτό και αξίζει να γιορτάζονται για κάθε προσπάθεια να αποδείξουν την επάρκεια του φύλου τους, αλλάζοντας επιτέλους αντιλήψεις και συνειδήσεις. Με αφορμή λοιπόν την Ημέρα της Γυναίκας, όπως γιορτάζεται εδώ και κάποιες δεκαετίες, 8 προσωπικότητες μοιράζονται μαζί μας τις ιστορίες τους και μας αφηγούνται βάσει των βιωμάτων και των εμπειριών τους, πώς είναι να είσαι γυναίκα το 2022.
Οι Ρινόκεροι της Αθήνας
Τέσσερις διαφορετικές γυναίκες, μία αθλήτρια του στίβου, μία σχολική νοσηλεύτρια, μία ειδικευόμενη ακτινολόγος και μία φοιτήτρια παίζουν ράγκμπι και δεν σκέφτηκαν ποτέ ότι πρόκειται για ανδρικό σπορ, ούτε κανείς στην ομάδα τους τις κάνει να νιώθουν ότι θα έπρεπε.
Έκανα μία ώρα να φτάσω στο γήπεδο όπου έχουν προπόνηση οι Attica Rhinos. Τόσο κάνουν και οι περισσότερες παίκτριες που αγωνίζονται στην ομάδα, αλλά δεν τις νοιάζει. Γνώρισαν τυχαία το ράγκμπι, αλλά ο έρωτας ήταν κεραυνοβόλος. Πλέον δεν χάνουν καμία προπόνηση, αν και ταυτόχρονα σπουδάζουν κι εργάζονται. Θέλαμε να γνωρίσουμε ποιες είναι αυτές οι γυναίκες που διάλεξαν ένα άγνωστο άθλημα στην Ελλάδα, που δεν φοβούνται τη σκληρή σωματική επαφή επειδή ξέρουν πώς να χρησιμοποιήσουν το κορμί τους και που επέλεξαν να κάνουν ράγκμπι σε μία χώρα που όχι μόνο δεν έχει ιδέα πώς παίζεται, αλλά χωρίζει ακόμη τα αθλήματα σε “αντρικά” και “γυναικεία”.
Αυτές είναι οι ιστορίες τους.
Αναστασία Κατσαντώνη, φοιτήτρια στο Μετσόβειο
«Ο κολλητός μου έκανε ράγκμπι και μου είπε να πάω κι εγώ δοκιμάσω. Έτσι ξεκίνησα και κόλλησα. Έχοντας ήδη κάνει ζίου ζίτσου και κικ μπόξινγκ το ομαδικό πνεύμα ήταν αυτό που με τράβηξε πολύ. Μόλις μπαίνω να παίξω τα ξεχνάω όλα. Δεν έχω φοβηθεί ποτέ μήπως χτυπήσω, επειδή ξέρεις πάντα ότι η συμπαίκτριά σου θα είναι δίπλα σου. Ακόμα κι όταν πάμε για τάκλιν, να ρίξουμε κάποιον κάτω, δεν είσαι μόνη σου. Όταν λέω ότι παίζω ράγκμπι νομίζουν ότι κάνω το αμερικάνικο football: ποιο, αυτό με αυτά τα εντυπωσιακά προστατευτικά; Μετά με ρωτούν πώς κάνω κάτι τόσο βάρβαρο και πρέπει να εξηγήσω ότι δεν είναι. Καμιά φορά σπάει και τον πάγο, επειδή πρέπει να περιγράψω πώς παίζεται… Τι γίνεται μέσα στο γήπεδο… Το ράγκμπι είναι ένα παιχνίδι με πάρα πολύ αυστηρούς κανόνες. Ναι, έχει αρκετή σωματική επαφή, αλλά οι κανόνες σε προστατεύουν.
«Ο κόσμος μόλις δει μια γυμνασμένη γυναίκα αμέσως σκέφτεται ότι είναι άγρια, ότι είναι σκληρή. Υπάρχει αυτή η παρανόηση».
Δεν θεωρώ το ράγκμπι ένα ανδρικό άθλημα. Πολλές φορές κάνουμε προπόνηση μαζί με τα αγόρια. Παίζουμε στο ίδιο γήπεδο με τους ίδιους κανόνες. Κανείς δεν λέει “δεν ακουμπάμε τα κορίτσια”. Είναι ξεκάθαρο σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο στο σωματικό. Είμαστε ισότιμοι».
Στυλιανή Μάρκου, ειδικευόμενη ακτινολόγος στον Ερυθρό Σταυρό
«Εγώ δεν ήξερα ούτε τι είναι, ούτε ότι υπάρχει ράγκμπι στην Ελλάδα. Κάναμε μαζί με την Αναστασία κικ μπόξινγκ και μου είπε ότι κάνει ράγκμπι, τότε της είπα θα ρθω να δοκιμάσω μια φορά τι είναι αυτό το πράγμα που μου λες τόσο καιρό. Ήρθα για μία προπόνηση και από τότε δεν έχω χάσει καμία. Με κέρδισε κατευθείαν. Το βρίσκω τρομερά διασκεδαστικό. Σε όλα τα αθλήματα κυριαρχεί η άποψη ότι είναι αντρικά. Στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στα περισσότερα, αλλά και στο ράγκμπι επειδή είναι πολύ δυναμικό. Όταν παίζουμε με γυναίκες η δύναμη είναι στα δικά μας μέτρα, στα δικά μας κυβικά. Η επαφή, η πάσα, το κικ τα έχουμε κάνει στην προπόνηση. Δεν τα δοκιμάζουμε στους αγώνες. Μαθαίνουμε σε σάκο να ελέγχουμε τη δύναμή μας, μαθαίνουμε την τεχνική. Όταν θα έρθεις σε επαφή με τον αντίπαλο στον αγώνα ξέρεις τον τρόπο, δεν φοβάσαι, το έχεις ξεπεράσει αυτό στην προπόνηση. Η επαφή με τα αθλήματα, η άσκηση, η προπόνηση, η ομάδα με έχουν κάνει πιο δυναμική. Το ότι δεν κάνει ράγκμπι όμως κάποια γυναίκα, δεν σημαίνει ότι δεν είναι δυναμική. Όταν λέω ότι κάνω ράγκμπι οι αντιδράσεις είναι σχεδόν πάντα οι ίδιες. Είτε δεν ξέρουν το άθλημα, είτε το μπερδεύουν με το αμερικανικό ποδόσφαιρο. Αναρωτιούνται αν όντως υπάρχει στην Ελλάδα. Πάντα βλέπω μια έκπληξη στα πρόσωπα όλων: υπάρχει όντως ράγκμπι στην Ελλάδα; Τα πράγματα βέβαια δεν είναι οργανωμένα και επαγγελματικά, αλλά δεν με νοιάζει. Νιώθω ότι είμαι ένα κομμάτι της αρχής. Έρχομαι στην προπόνηση από μία ώρα μακριά. Όλοι το ίδιο κάνουμε, γιατί όλοι μένουμε μακριά. Μας αρέσει όμως. Θα έρθει σιγά σιγά και το πρωτάθλημα».
«Πρότυπό μας είναι το αυστραλιανό γιατί τα κορίτσια είναι πολύ μπροστά στο ράγκμπι. Είναι εντυπωσιακές σε όλα. Έχουν δουλέψει το σώμα τους, τις προπονήσεις, το παιχνίδι τους. Στα περισσότερα σπορ λέμε να ακολουθήσουμε ό,τι κάνουν στο αντρικό, αλλά αυτές έχουν ξεφύγει από αυτό το στερεότυπο και θα θέλαμε να τους μοιάσουμε».
Αντωνία Βοϊκλή, σχολική νοσηλεύτρια σε δημόσιο σχολείο
«Ξεκίνησα τυχαία να παίζω ράγκμπι. Πήγα μαζί με έναν φίλο μου σε μία προπόνηση. Αμέσως αισθάνθηκα ότι σαν σωματότυπος μου ταίριαζε πολύ. Έχω πολύ δύναμη στα πόδια και στο ράγκμπι αυτό είναι σημαντικό. Έχω κάνει ακόμα ποδόσφαιρο και κολύμβηση, αλλά στο ράγκμπι ένιωσα αμέσως ότι ανήκω σ αυτό. Οι άλλοι με θαυμάζουν όταν λέω ότι κάνω ράγκμπι. Όλοι έχουν στο μυαλό τους ότι πέφτει πολύ ξύλο, ότι χτυπάς πάρα πολύ, ότι δεν ταιριάζει σε όλους τους σωματότυπους, αλλά στην πραγματικότητα δεν ισχύει αυτό, γιατί υπάρχουν διαφορετικές θέσεις με διαφορετικές απαιτήσεις. Είναι ένα άθλημα που ο καθένας βρίσκει τη θέση του. Ο καθένας ανήκει στην ομάδα που τον έχει ανάγκη. Δεν υπάρχει κόντρα με την διπλανή σου. Η μία συμπληρώνει την άλλη. Είναι ομαδικό και ανταγωνιστικό όσο το αφήνεις εσύ.
«Δεν έχω νιώσει ποτέ ότι κάνω ένα ανδρικό σπορ παρόλο που υπάρχει αυτή η προκατάληψη. Φυσικά και πρέπει να είσαι δυναμική, αλλά ο δυναμισμός δεν είναι ανδρικό χαρακτηριστικό. Ναι, απαιτεί να μην φοβάσαι, αλλά κι αυτό δεν είναι ανδρικό προνόμιο».
Βέβαια, ακόμα κι αν εγώ αισθάνομαι ισότιμη, στην Ελλάδα έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας για να προοδεύσουμε. Πολλά αθλήματα, πολλοί τα βλέπουν ακόμα μόνο ανδρικά. Στο ράγκμπι κάνουμε προπόνηση μαζί με τους άντρες. Μας σέβονται και τους σεβόμαστε».
Βάλια Κουτσιούμπα, εργαζόμενη, φοιτήτρια ΑΣΟΕΕ
«Εγώ ασχολούμαι με τον αθλητισμό από πολύ μικρή ηλικία, έκανα τένις, κάνω στίβο τώρα. Σε μια περίοδο της ζωής μου, που ήθελα να ξεκινήσω κάτι καινούργιο, πήγα με έναν φίλο μου που έκανε ράγκμπι σε μία προπόνηση. Πήγα δοκιμαστικά και κόλλησα, επειδή ταίριαζε πολύ με τον χαρακτήρα μου. Είναι δυναμικό, ομαδικό, έχει μια ενέργεια που μου αρέσει. Όταν άκουσα πρώτη φορά για το ράγκμπι δεν ήμουν σίγουρη γιατί πρόκειται και τώρα καταλαβαίνω όσους με ρωτάνε και δεν ξέρουν πολλά γύρω από αυτό το σπορ. Είναι πολύ ενδιαφέρον, οι κανόνες, η ανάπτυξη του παιχνιδιού. Θα ήθελα να παίζουμε περισσότερους αγώνες. Παρόλο που δεν παίζω πολύ καιρό, έχω δεθεί πολύ, δεν θα έλεγα όχι να πάω να παίξω στο εξωτερικό, κάπου που είναι πιο δημοφιλές.
Δεν νιώθω ότι κάνω ένα ανδρικό σπορ και καμιά γυναίκα δεν θα πρεπε να νιώθει έτσι για κανένα άθλημα. Είμαστε όλοι ίσοι, έχουμε τα ίδια δικαιώματα. Σε όλα τα αθλήματα υπάρχει το στερεότυπο της ανδρικής υπεροχής, αλλά δεν θα πρέπει καμία γυναίκα να νιώθει μειονεκτικά ό,τι κι αν κάνει.
Πολλές φορές οι γυναίκες σκεφτόμαστε αν ο σωματότυπός μας ταιριάζει σε ένα άθλημα, πριν καν το δοκιμάσουμε. Νομίζουμε ότι πρέπει το σώμα μας να είναι τέλειο για να κάνει ένα σπορ, αλλά όλο αυτό είναι στο μυαλό μας και μόνο».